De bekende podcastmaker Peter de Ruiter heeft een podcast gemaakt over de Nationale Postcode Loterij en het resultaat is niet mals.

In de aankondiging ronkt De Ruiter al:

‘In de loop van dertig jaar heeft de Nationale Postcode Loterij in Nederland een web gesponnen waarin talrijke partijen van elkaar afhankelijk zijn of gunsten aannemen: goede doelen, bekende Nederlanders, media, de overheid, bedrijven, branche-organisaties, politici en zelfs het koningshuis. Niemand wil het spel bederven. Is dit een wenselijke situatie?’

De podcastmaker gaat op onderzoek uit en spreekt onder meer de Brabantse vrouw die in 2006 de loterij aanklaagde omdat de halve straat miljonair werd terwijl zij niet meedeed. Hij spreekt een verslavingsdeskundige die vindt dat de Postcode Loterij gebaseerd is op angst en een marketingexpert die uitlegt hoe ontzettend geraffineerd de loterij te werk gaat.

Maar De Ruiter spreekt vooral veel mensen die meedoen aan de Postcode Loterij. Die mensen hebben bijna allemaal één ding gemeen. Ze durven niet te stoppen met spelen: ‘Als hier de prijs valt, dan weet ik dat ik had kunnen winnen. Ik denk dat ik me dan niet fijn voel.’

‘Waarom komen mensen niet in opstand?’

Hoe meer deelnemers Peter de Ruiter spreekt, hoe minder hij begrijpt waarom mensen meedoen aan de Postcode Loterij. Veel spelers doen al 20 jaar of langer mee en in die periode hebben ze met gemak 7000 euro of meer uitgegeven aan de loten.

‘Mensen die in 20 jaar 7000 euro uitgeven aan een loterij, dan ben je toch de werkelijke waarde van geld uit het oog verloren? Waarom komen mensen niet in opstand? […] Als iemand jou morgen in één keer met valse beloften 10.000 euro afhandig maakt, loop je naar de politie of doe je hem een proces aan.’

Als het om je winkansen gaat, zit je bij de Postcode Loterij ook niet best, concludeert De Ruiter. ‘Waarom zeggen mensen na 20 jaar niet: als het na al die jaren niet is gelukt, is de kans dat ik win kennelijk heel klein.’

Deels komt dat doordat opzeggen moeilijk is. De medewerkers van de klantenservice van de Postcode Loterij zijn getraind om je toch weer aan het twijfelen te brengen.

En er is zoiets als de ‘sunken cost fallacy’: je zegt niet meer op, juist omdát je er al zo veel geld in hebt zitten. ‘Het wordt steeds erger, want als ik nu stop, dan heb ik daar al die jaren voor niks geld in gestopt en dan valt ie alsnog’, aldus een ongelukkige deelnemer.

De Ruiter concludeert dat veel mensen hun eigen deelname goedpraten door te zeggen dat ze eigenlijk voor het goede doel meespelen, maar dat argument vindt hij zwak. De Postcode Loterij draagt 40 procent van de ingelegde gelden af aan goede doelen. Peter de Ruiter vraagt zich af: waarom zou je dan niet gewoon direct je geld aan het goede doel geven?

Je eigen oordeel vormen over de Postcode Loterij? Luister hieronder de podcast Kanjerstraat 13!